Mô tả

Euro có lẽ là đồng tiền được sử dụng nhiều nhất trong tác phẩm về tiền của Tân. Chúng được chia làm các series nhỏ đính kèm với những khẩu hiệu thay thế cho khẩu hiệu gốc “Patria o muerte!” và phản ánh mối quan tâm của nghệ sĩ tới vấn đề xã hội như trong “Quo Vadis?” hay sự hài hước khác thường của ông như trong “Napoleon ou rien” (Napoleon hay không gì cả). Nhưng hầu hết các đồng Euro đều được gắn một trích dẫn của Dostoevsky mà Tân yêu thích: “Cái đẹp cứu rỗi thế giới” thể hiện niềm tin vào sức mạnh mà ông tuyệt đối tin tưởng.

Tân bắt đầu sản xuất các đồng Euro từ năm 1999 trước khi nó trở thành đồng tiền chung Châu Âu. Tuyên bố một cách trực quan mối xung đột giữa kinh tế và tinh thần, của chủ nghĩa toàn cầu và chủ nghĩa lãng mạn, nghệ sĩ gắn vào các bức vẽ tiền của mình những hình ảnh người hành hương, thần Vệ Nữ, thiên thần, ngựa và hổ, cũng như các mỹ nữ trong thần thoại (Helen của thành Troy, Leda), trong văn học (Esmeralda, Dulcinea, Carmen) và trong đời thường (Monica Lewinsky), các hình tượng lãng mạn vẫn chiếm giữ phần lớn trong các bố cục hài hước của ông. Xem xét tới lui trong dong lịch sử, Tân hình thành một sự tổng hợp phi thường. Các hình ảnh của ông gồm có đặc tính của những nhân vật khác nhau: thần Vệ Nữ / thiên thần, ngựa có cánh,... Người có thói quen hành hương giờ đây trở thành những kỵ sĩ lữ hành vừa giống Thánh George vừa giống Thánh Gióng, vị anh hùng trong thần thoại Việt Nam.

Nói lên đặc điểm của tổng thể tác phẩm biểu tượng của Tân, nhà phê bình Iola Lenzi lập luận rằng, nó “mang tính chiết trung và nói lên hiểu biết văn hóa uyên thâm của nghệ sĩ. Không thể phân biệt đâu là tính Việt Nam đâu là tính Á Châu khi nhìn các hình khối mang tính bộ lạc, tác phẩm của ông chứa đựng các tham chiếu từ kiến trúc, thần thoại Hy Lạp cổ điển, triết học, âm nhạc, văn học phương Tây, các sự kiện thời sự và lịch sử toàn cầu. Sử dụng các gợi ý mang tính trí tuệ thay vì hình thức, Icarus, Paganini, Venus, Napoleon,Don Quixote và cả việc châu Âu áp dụng một đồng tiền chung, tất cả đều xuất hiện trong tác phẩm của ông. Giống như những lời bình luận dí dỏm, bắt tốt qua đường… Thực tế, nghệ sĩ cũng say mê thần thoại đến mức ông đã ký tên trong tác phẩm của mình bằng con dấu giống mũ đội đầu kiểu Napoleon, nhân tiên thần thoại hóa chính mình.” (1) [Lenzi 2010: 20]. Sự thần thoại hóa này được thấy rõ trong toàn bộ loạt tác phẩm tiền của Tân. Nhưng dù có mô tả ai trong loạt tiền euro này – một người hành hương, một nhà khoa hoạc, một kỵ sĩ hay mộ hoàng đế – nghệ sĩ luôn đóng vai trò của một kẻ lặng lẽ tôn thờ cái đẹp, một kẻ tôi tớ của Nàng Thơ.

Văn bản trích dẫn trong Đồng tiền dành cho mọi Thời đại, Kraevskaia, Natalia, trong vựng tập Vũ Dân Tân, Đồng tiền dành cho mọi Thời đại, 2010, tr. 14 - 15.

(1) Nguồn văn bản: Lenzi, Iola. Những cô gái Amazon đầy quyến rũ và những hình ảnh phóng túng. Vựng tập triển lãm của Vũ Dân Tân và Nguyễn Quang Huy. Xưởng vẽ Frank & Lee, Singapore, 2002, tr. 03.