Chất liệu tổng hợp (Khung sắt, nệm mút, vải bố, keo dán, đinh rive, inox).

Mô tả

Thẻ bài quân nhân (tiếng Anh: dogtag) là loại thẻ định danh cho binh lính Mỹ tham chiến tại Việt Nam, được nghệ sĩ Nguyễn Văn Hè (hay thường được gọi là Hè Army) sưu tập như một kỉ vật bày tỏ sự trân trọng với những người lính đã lâm trận. Năm 2020, nghệ sĩ Hè ngỏ lời với nghệ sĩ Tuấn để thực hiện một phiên bản đặc biệt của tác phẩm Ngón tay trỏ sử dụng khoảng vài chục thẻ bài đã khắc tên quân nhân trong bộ sưu tập của anh và 4,900 thẻ bài chưa khắc tên quân nhân. Tác phẩm là một ngón tay trỏ trong tư thế bóp cò bị chặt lìa khỏi bàn tay. Da của ngón tay giờ được bọc bằng gần 5,000 thẻ bài kim loại. Anh Tuấn kể, bản gốc có bốn ngón, ở bốn tư thế khác nhau của hành động bóp cò, thuộc về bốn người khác nhau trong gia đình anh, là những số phận chiến tranh quét qua không khoan nhượng.

Trong các trưng bày trước, tác phẩm gắn liền với các diễn ngôn về chiến tranh, vốn là một “đặc sản” hợp thị hiếu từ nghệ thuật Việt Nam. Trong trưng bày này, tác phẩm mong muốn đặt xuống những gánh vác nặng nề; hy vọng là một giao điểm của những gặp gỡ và nỗ lực thấu hiểu, trước là giữa anh Tuấn và thế hệ cha chú, sau là giữa hai người bạn và đồng nghiệp (anh Tuấn, anh Hè), và sau cùng là giữa tác phẩm với những thế hệ sẽ còn có khoảng cách xa hơn (tôi, các em học sinh trường EMASI và con trai anh Tuấn).

Mô tả trong tài liệu triển lãm Tạp âm trắng, 2023, tr. 4-5.

Ý tưởng

Trong những năm tháng chiến tranh, bố và những người chú của tôi đã phải chặt đứt ngón trỏ của chính mình để được miễn nghĩa vụ quân sự. Đây chính là ý tưởng đặt nền móng cho chuỗi tác phẩm của tôi. Trải nghiệm của gia đình đã dạy tôi rằng bản chất của cuộc chiến tranh Việt Nam không phải là vì lý tưởng, mà là vì giá trị thặng dư, vì tiền. Tôi làm ra một thứ vừa giống nội thất xa hoa, vừa trông như xác động vật. Ngón trỏ vì thế cũng là biểu tượng của quyền lực và giết chóc.

Ý tưởng tác phẩm gốc của nghệ sĩ trong tài liệu triển lãm Tạp âm trắng, 2023, tr. 3-4.